13 yaşındayken Arif Sami Toker'den müzik dersleri almaya başlamış olan Emel Sayın ilerleyen zamanlarda ise Münir Nurettin Selçuk'tan da dersler almıştır ve böylece yeteneğini eğitimi ile pekiştirmiştir.
Çapa Anadolu Öğretmen Lisesinden mezun olduktan sonra üç yıl boyunca İstanbul Belediye Konservatuarı'nda, Münir Nurettin Selçuk'un da hocalığını yapmış olan Alis Rosenthal'dan şan dersleri de alan Emel Sayın, tam da o sıralar Hürriyet Haber Ajansı tarafından açılan yarışmada Münir Nurettin Selçuk'a ait klasik bir eser okuyarak 'Ses Kraliçesi' seçildi. 17 yaşına geldiğinde ise Ankara Gençlik Parkı'nda Gönül Yazar'ın ilk eşi Necdet Yazar'ın gazinosunda ilk sahne deneyimini yaşadı. Takvimler 1963 yılını gösterdiğinde ise Ankara Radyosu'nun sınavını kazanarak, buradaki yedi yıllık çalışma hayatı için ilk adımı atmış olan sanatçı, bir süre sonra İstanbul Radyosu'na geçti ve bir yandan da Lalezâr Gazinosu'nda assolist olarak sahne almaya başladı.
Şöhret basamaklarını hayli hızlı tırmanmaya başlayan Sayın, çıkardığı albümlerin yanı sıra sinema filmlerde de boy göstermeye başladı. Ayrıca bir ara televizyon dünyasına da dahil olarak 2001 yılında Aşkım Aşkım adlı televizyon dizisinde ve daha sonra Karınca Yuvası adlı dizide rol aldı.
Başrollerini Tarık Akan ile paylaştığı 1974 yapımı Mavi Boncuk, Emel Sayın’ın rol aldığı yapımlar içerisinde en bilinenidir.